Return to site

Hướng dẫn xử trí khi trẻ bị hăm tã

December 24, 2020

Hăm tã là bệnh ngoài da rất phổ biến ở trẻ, vậy bé bị hăm tã phải làm sao? Cần lưu ý điều gì? hôm nay Babyparadise chia sẻ kinh nghiệm xử lý hăm tã ở trẻ nhé !

1. Nguyên nhân dẫn đến hăm tã ở trẻ

Hăm tã là một tình huống cũng rất thường gặp ở vùng mông, bẹn của trẻ làm da bị đỏ và đau, rát.

Các nguyên nhân gây ra thường là :

  • Để bỉm ướt quá lâu không thay
  • Để bỉm dính phân quá lâu không thay
  • Da trẻ bị dị ứng với chất liệu làm tã, hoặc với giấy ướt để lau, làm vệ sinh cho bé, hoặc với các hoá chất dùng tạo mùi thơm cho tã giấy.
  • Nhiễm trùng hay nhiễm nấm cũng là nguyên nhân gây hăm tã ở trẻ. 
    • Nấm hay vi trùng ký sinh thường có ở da, không nguy hại nhưng khi da ẩm ướt, bị dơ do nước tiểu hay phân của trẻ thì nấm và vi trùng dễ phát triển, gây bệnh trên da, làm da đỏ, nổi nhiều mụn nhỏ, ngứa, rát khó chịu.
  • Da quá nhạy cảm.
  • Tã thô ráp chà xát lên vùng da nhạy cảm của bé.
  • Hóa chất trong bột giặt và chất làm mềm vải có thể ảnh hưởng đến làn da nhạy cảm của bé.
    • Một số loại xà phòng thơm và nước thơm cũng có thể gây kích thích cho da, vì vậy mẹ chú ý chọn lựa nước giặt cho trẻ sơ sinh an toàn nhé
  • Quần lót bằng nhựa có thể giữ cho quần áo bé sạch và khô nhưng nó lại không thông thoáng và làm da của bé giữ ẩm, dẫn đến hăm tã.
2. Triệu chứng của hăm tã

triệu chứng hăm tã của bé

Rất dễ dàng nhận biết hăm tã. Dưới đây là các triệu chứng chính mà Babyparadise cần lưu ý:

  • Bé tỏ ra khó chịu, ngủ không thẳng giấc.
  • Bé thường khóc thét lên khi đi tiểu hoặc khi mẹ vệ sinh, mặc tã mới
  • Phần da tiếp xúc với tã, bao gồm bộ phận sinh dục, các ngấn ở đùi và mông, nổi mẩn đỏ.
  • Phần da dị ứng có thể khô hoặc ướt.
  • Có thể xuất hiện những vết sưng hoặc mụn gây lở loét trên da
  • Vùng da bị tổn thương sẽ rất đau và làm bé không cảm thấy dễ chịu nhất là khi nước tiểu tiếp xúc vào. 
  • Bé sẽ giật mình thường xuyên và đôi khi khóc thét lên.

3. 5 Cấp độ hăm tã ở trẻ

3.1. Hăm tã mức độ 1 (nhẹ)

Đây là mức độ nhẹ nhất. Da của trẻ sẽ có màu ửng hồng ở diện tích nhỏ, trên vùng da đó có thể xuất hiện những mụn nhỏ li ti quanh khu vực mặc tã. Mặc dù da bé ửng đỏ nhưng vẫn khô ráo, không bị ẩm ướt.

3.2. Hăm tã mức độ 2

Lúc này trên da bé xuất hiện những vết ửng đỏ diện tích nhỏ nhưng xuất hiện nhiều và nằm rải rác trên da.

3.3. Hăm tã mức độ 3 (trung bình)

Vết hăm lan rộng và xuất hiện các nốt mẩn đỏ trên da. Vết hăm cũng đậm, rõ ràng và dày đặc hơn.

3.4. Hăm tã mức độ 4

Lúc này trên da bé xuất hiện những vết hăm rõ rệt và nhiều hơn, thậm chí xuất hiện những nốt sẩn trên da, hơi sưng, đôi khi xuất hiện cả mụn mủ.

3.5. Hăm tã mức độ 5 (nặng)

Ở mức độ này thì da bé có màu đỏ nặng, các vết hăm xuất hiện trên da với diện tích lớn. Da sưng và phù nề, những vết sần đều có mủ, dễ dẫn tới viêm da nặng ở trẻ.

4. Nhóm đối tượng dễ bị hăm tả

  • Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị hăm chủ yếu do sử dụng tã lót, cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ bị hăm tả
  • Nhóm trẻ từ tháng đến 1 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao nhất. 
  • Đôi khi hăm tã có thể bị lây lan giữa các bé

5. Hướng dẫn xử trí hăm tã ở trẻ em

5.1. Vệ sinh vùng da hăm tã sạch sẽ

  • Khi lau cần dùng khăn mềm, thao tác nhẹ nhàng tránh làm tổn thương vùng hăm tã
  • Vệ sinh sạch sẽ vùng da hăm tã giúp loại bỏ các tác nhân gây hăm tã như: phân, nước tiểu, mồ hôi, vi khuẩn… Nhờ vậy, da bé được bảo vệ và sẽ phục hồi nhanh hơn.

Cách làm sạch vùng da hăm tã:

  • Rửa sạch tay mẹ bằng xà phòng sát khuẩn.
  • Vệ sinh vùng tã lót bằng nước ấm (khoảng 35 – 38°C) hoặc sử dụng nước tắm chuyên dụng. Thao tác nhẹ nhàng kết hợp massage cho bé.
  • Thực hiện vệ sinh cho bé mỗi lần thay tã mới.

5.2. Thay tã thường xuyên cho trẻ

  • Đối với trẻ bị hăm tã, bạn cần thay tã 4h/lần và hạn chế đeo tã cho trẻ
  • Thay tã thường xuyên cho trẻ để đảm bảo vùng tã lót khô thoáng, sạch sẽ, tránh ẩm ướt, tránh để da tiếp xúc với chất bẩn (phân, nước tiểu).

Hướng dẫn thay tã đúng cách:

  • Vệ sinh vùng da hăm tã sạch sẽ, khô ráo trước khi mặc tã cho bé.
  • Thay tã ít nhất 4 tiếng/lần, trong trường hợp bé đi ị cần phải thay ngay tã mới.

5.3. Hạn chế mặc tã, bỉm cho trẻ

Hạn chế mặc bỉm giúp vùng da bị hăm được khô thoáng tự nhiên, giúp bé bớt cảm thấy khó chịu, đau do tã lót cọ vào vùng da bị hăm tã ở trẻ sơ sinh.

 

Lưu ý: Mẹ nên cho bé mặc quần áo chất liệu mỏng, thoáng mát để đảm bảo vùng da hăm được thông thoáng. Bên cạnh đó, mẹ nên để da con được tiếp xúc với không khí bằng cách cho bé “nude” ít nhất 2 – 3 tiếng 1 ngày.

5.4. Sử dụng loại tã có tính hút ẩm cao

  • Đảm bảo bề mặt da bé được khô ráo. 
  • Giảm kích ứng da
  • Hạn chế da tiếp xúc với nước tiểu hay mồ hôi gây nguy cơ hăm tã.

Lưu ý: Mẹ nên chọn tã có chất liệu bông mềm mại, có công nghệ khóa ẩm hoặc các hạt hút ẩm có khả năng giữ nước và chống thấm ngược. Một số thương hiệu tã bỉm uy tín: Huggies, Bobby, Pampers, Merries…

5.5. Chọn kích thước tã bỉm vừa với bé

Chọn kích thước tã vừa với cơ thể bé để giảm ma sát giữa da bé và tã, từ đó làm giảm kích ứng da do tã, ngăn ngừa trầy xước, tổn thương da, giảm nguy cơ hăm tã trẻ sơ sinh.

Lưu ý chọn tã phù hợp với bé:

  • Chọn tã có size phù hợp với cân nặng của con theo phân loại của nhà sản xuất.
  • Tã bỉm cho bé trai và bé gái cũng có thiết kế khác nhau: Với bé trai, phần tã phía trước sẽ dày hơn, còn với bé gái phần tã ở giữa và sau mông cần dày và thấm hút tốt hơn.

5.6. Sử dụng kem trị hăm tã

  • Kem trị hăm sẽ tạo một lớp màng bảo vệ da, ngăn ngừa vi khuẩn, chất bẩn (phân, nước tiểu, mồ hôi) tiếp xúc với vết hăm. 
  • Giúp giảm viêm, cân bằng độ ẩm, làm dịu vùng da hăm, 
  • Cung cấp dưỡng chất giúp vùng da bị tổn thương do hăm tã mau lành.

Lưu ý chọn kem trị hăm phù hợp với bé:

  • Nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có dấu kiểm định của Bộ y tế
  • Thành phần không chứa cồn, hương liệu, chất chống viêm Corticoid
  • Phù hợp với độ tuổi của bé
  • Nếu bị hăm tã nặng, mẹ cần cân nhắc sử dụng thuốc trị hăm tã cho trẻ sơ sinh

6. 6 điều không nên làm khi bé bị hăm tã

Hăm tã là vấn đề da không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc chăm sóc và điều trị sai cách có thể khiến tình trạng hăm nặng hơn, khó chữa lành thậm chí để lại biến chứng nguy hiểm. Mẹ cần lưu ý 6 điều không nên làm dưới đây:

Quên thay tã nhiều giờ cho trẻ: 

Quên thay tã làm tăng thời gian tiếp xúc của chất bẩn với da bé. Đây điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn, nấm men phát triển gây những biến chứng nghiêm trọng như: nhiễm trùng da, nhiễm trùng máu, nhiễm khuẩn tiết niệu…

Mặc tã quá chật:

Tã chật dễ cọ xát vào da gây tổn thương vùng da hăm. Bên cạnh đó, quấn tã quá chật làm vùng da mặc tã bí bách, không thông thoáng.

Cho bé mặc tã bỉm 24/24: 

Quấn tã bỉm cả ngày làm vùng da mông bé bí bách, nóng bức, bé dễ đổ mồ hôi nên vùng quấn tã ẩm ướt, càng gây hăm tã.

Lạm dụng phấn rôm làm khô: 

Phấn rôm chứa những hạt phấn có kích thước rất nhỏ, dễ làm bít tắc lỗ chân lông trên da bé gây hăm nặng hơn. Một số loại phấn rôm có hương liệu tổng hợp cũng gây kích ứng cho da.

Tự ý sử dụng những loại kem bôi không rõ nguồn gốc: 

Những loại kem này có thể chứa chất hóa học độc hại, chì, corticoid… gây kích ứng da, làm tăng nguy cơ ung thư da, mắc bệnh nội tiết, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Không lau vết hăm thường xuyên bằng khăn thơm:

Hương thơm từ các sản phẩm này có thể gây kích ứng da nhiều hơn, làm trầm trọng tình trạng hăm và khó điều trị.

7. Khi nào nên cho bé đi khám bác sĩ

Câu trả lời là đa số các trường hợp bị hăm tã đều có thể điều trị tại nhà.

Tuy nhiên nếu thấy trẻ có những biểu hiện của hăm tã nặng dưới đây, mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ để tránh biến chứng nguy hiểm:

  • Vùng da bị hăm sưng lên, sần sùi, xuất hiện mụn nước, mụn mủ lở loét.
  • Hăm lan rộng sang các vùng da khác.
  • Bé đau rát, ngứa ngáy, bỏ bú, quấy khóc cả ngày.
  • Sốt không rõ nguyên nhân

Những biểu hiện trên là dấu hiệu của vết hăm đã nhiễm khuẩn, nhiễm nấm. Nếu không điều trị kịp thời có thể để lại biến chứng nặng nề như: nhiễm trùng cơ hội, nhiễm trùng máu, nhiễm khuẩn tiết niệu… Đi khám bác sĩ giúp mẹ có phương án điều trị kịp thời, hiệu quả nhất.

8. 4 Mẹo giúp điều trị hăm tã cho bé AN TOÀN tại nhà!

Dưới đây là 5 mẹo giúp điều trị hăm tã cho bé gái, trái tại nhà đơn giản, hiệu quả nhất được chuyên gia khuyên dùng.

8.1. Sử dụng lá trầu không trị hăm

Trầu không chứa nhiều “kháng sinh tự nhiên”, các vitamin, khoáng chất… vừa có khả năng kháng khuẩn, chống viêm cho da, vừa giúp nuôi dưỡng và kích thích mọc da, bé nhanh khỏi hăm hơn.

Cách dùng lá trầu không trị hăm:

  • Bước 1: Đun sôi khoảng 15 lá trầu với 2 lít nước trong 10 phút. Chắt lấy nước và để nguội đến 35 – 38°C
  • Bước 2: Dùng nước lá trầu rửa vùng da hăm cho bé và để khô tự nhiên, không tráng lại bằng nước.

Lưu ý: Thực hiện 1 – 2 lần/ngày. Không dùng nước lá trầu cho vết thương hở hay có dấu hiệu lở loét.

8.2. Sử dụng dầu dừa trị hăm tã trẻ sơ sinh

Dầu dừa có công dụng chính là cấp ẩm cho da, làm mềm, làm dịu vùng da bị hăm, cải thiện tình trạng ngứa rát do hăm. Bên cạnh đó, dầu dừa còn kháng khuẩn nhẹ, bảo vệ vết hăm khỏi nhiễm khuẩn từ đó giảm tình trạng hăm tã trẻ sơ sinh.

 

Cách dùng dầu dừa trị hăm:

  • Bước 1: Rửa sạch tay mẹ và da bé.
  • Bước 2: Thoa một lớp mỏng dầu dừa lên khu vực hăm da.

Lưu ý: Chỉ dùng dầu dừa nguyên chất đã loại bỏ hết cặn và tạp chất.

8.3. Sử dụng tinh dầu tràm trị hăm tã trẻ sơ sinh

Tinh dầu tràm có đặc tính khử trùng và kháng khuẩn mạnh. Vì vậy, sử dụng dầu tràm giúp hạn chế nhiễm trùng vùng hăm tã, ngăn cản các yếu tố gây hăm tã trẻ sơ sinh.

Cách dùng tinh dầu tràm trị hăm:

  • Bước 1: Pha hỗn hợp gồm 2,5ml tinh dầu tràm + 2,5ml dầu nền (loại dầu dùng để pha loãng tinh dầu nguyên chất).
  • Bước 2: Vệ sinh sạch vùng da hăm, lau khô sau đó thoa hỗn hợp trên lên da.

Lưu ý: Sử dụng tinh dầu tràm nguyên chất từ tràm trà, không pha thêm nước hay chất bảo quản.

tinh dầu tràm củ nén Mệ Đoan

8.4. Sử dụng lô hội

Lô hội rất giàu vitamin E có khả năng dưỡng ẩm, làm mềm và làm dịu da giúp vùng da hăm giảm khô và đau rát. Bên cạnh đó, lô hội cũng có hoạt tính kháng sinh giúp bảo vệ da khỏi vi khuẩn, nấm gây hăm tã ở trẻ sơ sinh.

 

Cách dùng lô hội trị hăm:

  • Bước 1: Dùng 1 lá lô hội, gọt bỏ phần vỏ xanh. Rửa sạch bằng nước rồi đem xay nhuyễn được gel lô hội.
  • Bước 2: Thoa trực tiếp gel lô hội lên vùng da bị hăm.

Lưu ý:

  • Khi sơ chế phải rửa hết phần nhựa vàng ở vỏ lá lô hội vì nhựa này có độc tính với da.
  • Gel lô hội có thể bảo quản trong tủ lạnh và dùng trong 7 ngày.

9. Thế nào là loại thuốc trị hăm tốt

Trước khi chọn 1 loại thuốc trị hăm cho trẻ em, mẹ cần phải hiểu được thế nào là loại thuốc trị hăm tốt và hiệu quả:

  • Ngăn ngừa da bị dị ứng, phát ban, hăm do mang tã, bỉm.
  • Làm mềm và làm dịu da.
  • Bảo vệ da khỏi các tác nhân kích ứng.
  • Giúp tổn thương trên da nhanh lành.
  • Ngăn ngừa hăm tã, viêm da...
  • Chiết xuất từ tự nhiên, được chứng minh là an toàn

Thuốc hăm trẻ em tốt, hiệu quả nhất:

10. Một số loại thuốc điều trị hăm tã tốt cho bé

10.1. Thuốc trị hăm trẻ em Bepanthen

  • Xuất xứ: Kem chống hăm Bepanthen là sản phẩm có xuất xứ từ Đức.
  • Công dụng: Phù hợp cho làn da mỏng manh của trẻ sơ sinh. Sản phẩm này được sử dụng để điều trị, làm lành, làm dịu và bảo vệ mông bị kích thích của trẻ sơ sinh, trong khi cho phép da thở để ngăn chặn hăm.
  • Thành phần: Có Dexpanthenol cung cấp các yếu tố cần thiết cho sự tái sinh của da.

Kem chống và trị hăm Bepanthen Balm​

10.2. Thuốc trị hăm trẻ em Biolane

  • Xuất xứ: Thuốc trị hăm Biolane là sản phẩm có xuất xứ từ Pháp.
  • Công dụng: xoa dịu và chữa lành nhanh chóng tình trạng dị ứng, nổi mẩn đỏ trên các vùng da quấn tã của trẻ em và các vùng da mẫn cảm khác.
  • Thành phần: Panthenol và Vitamin E có tác dụng phục hồi làn da bị hăm của bé; Kẽm oxit và dầu hạnh nhân dầu sẽ giúp làm dịu da; Hợp chất Hydra-Bleine giúp làm ẩm và tăng lượng dầu cho lớp biểu bì, không gây dự ứng.

Thuốc trị hăm trẻ em Biolane

10.3. Thuốc trị hăm tã SudoCrem

Xuất xứ: Kem trị hăm cho bé - Sudocrem xuất xứ từ Anh quốc

Công dụng:

  • Phòng chống hăm da ở trẻ em khi mặc tã, bỉm lâu ngày gây nên các hiện tượng hăm, bí trong những ngày hè nóng nực. Với kem bôi da Sudocrem, chúng sẽ tạo một lớp bảo vệ, ngăn ngừa các chất thải (phân, nước tiểu) tác động trực tiếp tới da, làm dịu các vết hăm, đỏ trên da.
  • Bên cạnh đó, trong kem chống hăm Sudocrem chứa các hoạt chất tái tạo tế bào, làm dịu và mềm da đồng thời còn chứa các hoạt chất kháng khuẩn nên cha mẹ có thể hoàn toàn yên tâm khi cho trẻ sơ sinh khi sử dụng, phòng và hỗ trợ điều trị một số bệnh ngoài da khác ở trên da của trẻ.

Thành phần: Trong mỗi hũ/tuýp kem chống hăm sudocrem đều chứa hoạt chất lanolin giúp làm mềm da. Đồng thời các oxit kẽm làm giảm khả năng mất dịch ở các mô, còn Benzyl Benzoate và Benzyl Cinnamate giúp tái tạo tế bào, Benzyl Alcohol giảm đau, kháng khuẩn và khử trùng.

Kem hăm SudoCrem 60g chính hẵng​

Trẻ bị hăm tã sẽ rất khó chịu, ngủ không ngon giấc, có thể xuất hiện sưng tấy lở loét trên da. Cha mẹ nên chú ý theo dõi trẻ nếu có những dấu hiệu bất thường nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám.

11. Một số biện pháp ngăn ngừa hăm tã ở trẻ em

  • Rửa sạch mông, bẹn cho trẻ thường xuyên sau khi trẻ đi tiêu hoặc đi tiểu.
  • Để mông thoáng mát nhiều lần trong ngày.
  • Để tránh nhiễm trùng, nhiễm nấm nên rửa tay sạch TRƯỚC và SAU khi thay tã cho bé.
  • Nên sử dụng loại tã lót ít dùng chất tạo mùi, ít hoá chất chừng nào tốt chừng nấy.
  • Thay tã thường xuyên.

Các vật dụng bằng vải mới như: quần, áo, nón, vớ, khăn ..... nên được giặt sạch trước khi dùng.

  • Nên dùng các loại vải thoáng, mát, hút nước tốt .
  • Dùng nước ấm và khăn bằng vải mềm để làm sạch vùng mặc tã sau khi em bé tiểu, Có thể cho một lượng nhỏ sữa tắm cho em bé lên khăn mềm để lau sau khi đi ngoài.
  • Gọi cho bác sĩ nếu em bé bị sốt, mẩn đỏ nặng hơn mặc dù đã điều trị tại nhà hoặc lan ra ngoài vùng mặc tã, bỏ bú hay nôn mửa.