Nguyên nhân & Cách phòng chống rôm sẩy ở bé

Rôm sảy là hiện tượng thường gặp ở trẻ nhỏ, gây cảm giác ngứa ngáy, bứt rứt, khó chịu không yên. Cũng vì điều này mà các bậc cha mẹ rất quan tâm đến lý do và cách xử trí khi trẻ bị rôm sảy. Bài viết sau babyparadise sẽ cùng cha mẹ đi tìm lời giải đáp cho băn khoăn ấy.

• Rôm sảy là tình trạng bít tắc tuyến mồ hôi gây ra sự ứ đọng mồ hôi, ống bài tiết dễ bị bụi hay ghét bít kín khiến làn da bị viêm và xuất hiện các mụn nhỏ màu hồng trên da.
• Ở trẻ em do ống tuyến mồ hôi chưa phát triển hoàn chỉnh, cộng thêm thời tiết mùa hè nắng nóng là nguyên nhân chính của tình trạng rôm sảy
• Đa số trẻ chỉ bị rôm sảy khi nóng, khi thời tiết mát mẻ có thể tự lặn mà không gây tác hại gì. 
• Tuy nhiên mụn rôm làm trẻ ngứa, gãi nhiều gây da trầy xước, bị nhiễm khuẩn thêm thành những mụn mủ và nhọt.

Rôm sảy ở trẻ nhỏ có 4 dạng phổ biến sau:

• Rôm sảy kết tinh

Đây là loại rôm sảy nhẹ nhất vì nó chỉ gây ảnh hưởng đến các tuyến mồ hôi trên da.

Bệnh có biểu hiện điển hình là da có các mụn hoặc bỏng nước dễ vỡ nhưng không gây đau, không gây ngứa.

• Rôm sảy đỏ

Bệnh rôm sảy đỏ tương đối phổ biến ở trẻ sơ sinh. Khởi phát, trên da của trẻ sẽ xuất hiện các nốt mụn đỏ gây ngứa nên trẻ hay dùng tay gãi làm cho nốt mụn vỡ ra khiến da bị tổn thương và có nguy cơ nhiễm trùng nếu không được điều trị.

• Rôm sảy mủ

Trẻ bị rôm sảy mủ sẽ thấy trên da có các nốt đỏ hoặc mụn có lông ở giữa. Nếu mụn vỡ sẽ có mủ hoặc máu chảy ra gây đau rát, ngứa ngáy và nhiễm trùng.

• Rôm sảy sâu

Đây là bệnh lý đã ảnh hưởng đến lớp hạ bì sâu nhất nên mồ hôi có cơ hội xâm nhập vào bên trong da dẫn đến nhiễm trùng.

Vùng da bị rôm sảy sâu thường có màu đỏ giống như da gà. Bệnh gây ra hiện tượng ứ đọng mồ hôi, bít tắc lỗ chân lông nhưng ít khi gây ngứa ngáy hay đau rát.

Ống dẫn mồ hôi chưa trưởng thành

• Thường thì ở trẻ sơ sinh, ống dẫn mồ hôi chưa có sự phát triển đầy đủ nên mồ hôi không có đường thoát ra ngoài. 
• Điều này đặc biệt trở nên nghiêm trọng vào mùa hè, sự nóng bức của thời tiết làm cho cơ thể trẻ tiết nhiều mồ hôi hơn. Do ống dẫn mồ hôi chưa hoàn thiện nên khó tránh khỏi tình trạng mồ hôi không thoát ra hết được và bị bít tắc gây ra bệnh rôm sảy.

Ứ đọng, bít tắc mồ hôi

Trẻ mặc quần áo quá nhiều, quá lâu hay quần áo không thông thoáng rất dễ bị ứ đọng mồ hôi trên da và hậu quả là rôm sảy xuất hiện.

Môi trường sống

Môi trường sống nhiều khói bụi, ô nhiễm cũng có thể gia tăng nguy cơ rôm sảy ở trẻ.

Không gian sống nóng bức

Trẻ nhỏ sống trong không gian bí bách, không thoáng khí, chật chội hoặc oi bức cũng dễ nổi rôm hơn so với trẻ ở nơi thông thoáng và mát mẻ.

Vệ sinh không đúng cách

Nếu da trẻ không được chú ý vệ sinh sạch sẽ mỗi ngày, nhất là vào mùa hè thì rất dễ bị rôm sảy.

Dị ứng

Trẻ bị dị ứng với thành phần hóa học nào đó có trong sữa tắm cũng có thể nổi rôm sảy.

Thiếu nước

Thời tiết càng nóng thì cơ thể càng mất nước nhiều hơn. Lúc này nếu trẻ không được bổ sung nước đầy đủ thì quá trình thải độc của gan và thận trở nên kém đi, rôm sảy là khó tránh.

Di truyền

Nhiều thống kê cho thấy những trẻ trên 2 tuổi sinh ra trong gia đình có người từng bị cơ địa dị ứng thì có nguy cơ bị rôm sảy cao hơn trẻ bình thường.

Dấu hiệu rôm sảy ở trẻ sơ sinh điển hình nhất da sẽ xuất hiện từng đám hoặc từng mảng sần nhỏ trên các vùng có nhiều tuyến mồ hôi như: ngực, lưng, trán, cổ…

Biểu hiện:

• Các nốt sần thường có màu hồng hoặc đỏ, có thể có mụn nước li ti phía trên, thường sẽ tự mất đi khi giảm tiết mồ hôi hoặc môi trường mát mẻ hơn.
• Các vết rôm lặn đi để lại các vảy da bong ra màu trắng, không có sẹo sau khoảng 3-5 ngày.

Vùng da bị rôm sảy thường khiến bé cảm thấy ngứa ngáy, bứt rứt, khó chịu.

Biểu hiện: Bé hay dùng tay gãi vết rôm, làm tổn thương da, vi khuẩn từ tay và môi trường gây nhiễm trùng, viêm da.

Nếu không có biện pháp chăm sóc đúng cách, các nốt sần có thể bị nhiễm trùng, nhiễm nấm và khó điều trị dứt điểm.

Biểu hiện: 

• Vùng da nhiễm trùng hình thành các mụn có mủ đục, sưng lên, đau rát và ngứa.
• Các nốt sần, sưng, mủ nước là dấu hiệu của rôm sảy đã nhiễm trùng

Dấu hiệu rôm sảy ở trẻ sơ sinh thường dễ bị nhầm lẫn với sốt phát ban. Tuy nhiên, bé bị rôm sảy không có các triệu chứng: sốt, ho, sổ mũi, sưng hạch bạch huyết.

• Các triệu chứng của rôm sảy thường tự hết sau khoảng 5 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. 
• Nếu sau 5 ngày vùng rôm không cải thiện, mẹ cần đưa bé đến bác sĩ để điều trị.

Dựa trên những nguyên nhân trên mẹ cần lưu ý thực hiện những bước sau:

• Di chuyển trẻ đến một khu vực mát mẻ khi thấy những dấu hiệu đầu tiên của việc trẻ em bị mọc rôm.
• Giữ cho da trẻ luôn được mát và khô ráo.
• Rửa sạch dầu và mồ hôi bằng nước mát, sau đó nhẹ nhàng vỗ để da khô.
• Sử dụng điều hòa hoặc quạt để giúp da mát.

1. Chăm sóc tại nhà

Hầu hết các trường hợp trẻ bị rôm sảy nếu được chăm sóc đúng cách tại nhà đều có thể khỏi bệnh sau vài ngày. Muốn vậy cha mẹ cần:

• Tránh đưa trẻ đến nơi đông đúc, bí gió, ngột ngạt. Thay vào đó hãy cho trẻ ở nơi thông thoáng, mặc quần áo mỏng và có chất liệu thấm hút mồ hôi tốt.
• Giảm tiết mồ hôi cho trẻ bằng cách dùng quạt thông khí, máy lạnh, hạn chế vận động,...
• Thường xuyên tắm rửa, vệ sinh làn da trẻ sạch sẽ, mát mẻ để lỗ chân lông không bị bịt kín.
• Không xoa phấn rôm cho trẻ khi đổ nhiều mồ hôi bởi nó càng khiến lỗ chân lông bị bít tắc nhiều hơn.
• Nếu dùng thuốc trị rôm sảy cần tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa để tránh biến chứng hoặc làm bệnh trầm trọng hơn.
• Cho trẻ uống đủ nước, nhất là các loại nước có nhiều vitamin C, hạn chế nước nhiều đường.
• Cắt móng tay để trẻ không gãi làm trầy xước các nốt rôm sảy tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công gây bội nhiễm trên da.

Gợi ý : Kem trị hăm tã cho bé yêu

Về cơ bản đại đa số trẻ bị rôm sảy có thể tự chăm sóc ở nhà nhưng nếu con bạn có các triệu chứng kéo dài vài ngày hoặc tình trạng rôm sảy trở nên nghiêm trọng hơn hay có các dấu hiệu sau đây thì tốt nhất nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa da liễu:

• Nốt rôm vỡ và có mủ chảy ra.
• Ớn lạnh, sốt.
• Xung quanh khu vực da bị rôm sảy trở nên đỏ, sưng và đau hơn.
• Sưng hạch bạch huyết tại háng, nách, cổ.
• Sốt hơn 38 độ C.

• Trong quá trình điều trị rôm sảy, mẹ cần thường xuyên theo dõi tình trạng của bé. Nếu thấy bé không có phản ứng hoặc xuất hiện kích ứng da do phương pháp điều trị nào, mẹ cần thay đổi ngay cách điều trị.
• Khi rôm sảy trên da trẻ đã hết, mẹ cũng cần thường xuyên quan sát để phát hiện nếu như trẻ nhỏ bị rôm sảy trở lại

Để bệnh rôm sảy ở trẻ nhỏ sớm thuyên giảm, tránh được những biến chứng không đáng có, trong quá trình chăm sóc và điều trị cho trẻ, cha mẹ cần lưu ý:

• Không bôi phấn rôm lên vùng da đang bị tổn thương vì việc làm này dễ tăng bức bí, cản trở quá trình bài chảy mồ hôi ở da.
• Không vắt chanh vào nước tắm của trẻ vì axit trong chanh sẽ khiến da vốn đã bị tổn thương do rôm sảy nay càng dễ trở nên trầm trọng hơn.
• Không tùy tiện dùng nước lá để tắm cho trẻ nếu chưa có sự tham khảo ý kiến từ bác sĩ da liễu.
• Không sử dụng sữa tắm có chất tẩy mạnh bởi nó dễ khiến da bị kích ứng.

7.1. Vệ sinh thường xuyên cho bé

• Việc thường xuyên vệ sinh cho bé nhất là vào mùa hè sẽ giúp làm sạch vùng da của trẻ.
• Khi bé đổ mồ hôi nhiều cha mẹ cần lau khô kịp thời để mồ hôi không bị giữ lại lâu dưới da.
• Đặc biệt trong khi tắm cho bé, mẹ không nên chà xát mạnh vào những vùng da bị rôm sảy, không nên dùng nước quá lạnh hoặc quá nóng cho trẻ.
• Sau khi tắm mẹ nên lau khô cho bé bằng khăn sạch, mềm mịn, thấm nước.

7.2. Thay quần áo cho bé

• Mẹ nên chuẩn bị những bộ quần áo rộng, thoải mái cho bé mặc.
• Nên ưu tiên sử dụng chất vải cotton, không chỉ, mềm mịn, không gây kích ứng cho da bé.
• Mẹ nên lựa chọn vải có khả năng thấm hút mồ hôi tốt để da bé luôn được khô thoáng giúp ngăn chặn sự hình thành và phát triển của rôm sảy.
• Thường xuyên thay quần áo mới cho trẻ

7.3. Hạn chế ra ngoài khi trời nóng

• Việc cho trẻ ra ngoài khi trời nóng sẽ làm cho trẻ tiết ra nhiều mồ hôi hơn, tạo điều kiện cho rôm sảy hình thành và phát triển.
• Cha mẹ không nên cho trẻ ra ngoài nhất là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
• Trong khoảng thời gian ánh nắng mặt trời có cường độ mạnh nhất không chỉ khiến trẻ tiết ra nhiều mồ hôi mà còn gây ra nhiều tác hại đối với làn da mỏng và vẫn còn non yếu của trẻ.

7.4. Không cho trẻ gãi hay chà xát vào da

• Da bé bị nổi rôm sảy rất nhạy cảm và dễ bị kích ứng. Đặc biệt đối với những trường hợp bị rôm sảy nặng, vùng da của trẻ sẽ xuất hiện nhiều mụn nước.
• Vì thế việc gãi hay chà xát vào da có thể khiến da bị trầy xước, nốt rôm bị vỡ gây kích ứng da.
• Chính vì thế cha mẹ nên cắt ngắn móng tay cho bé.

7.5. Tắm lá

Theo dân gian tắm lá sẽ giúp làm sạch và làm mát da của em bé bị rôm sảy, mang tới những tác dụng tuyệt vời trong việc ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh rôm sảy

Lá khế:

• Dùng một nắm lá khế, tuốt bỏ phần gân cứng, ngâm rửa thật sạch
• Sau đó mẹ đem xay hoặc giã nát cùng một chút muối. 
• Chắt lấy nước rồi hòa vào chậu nước ấm rồi tắm cho bé. 
• Kiên trì thực hiện mẹo dân gian này từ 3 - 4 ngày, vùng da chi chít rôm của bé sẽ được cải thiện đáng kể đấy.

Lá dâu tằm:

• Lấy một nắm lá dâu tằm đem rửa sạch. 
• Cho nước vào nồi, đun sôi, chờ nước nguội thì bỏ lá ra và sử dụng nước này tắm cho trẻ. 
• Mẹ không nên pha thêm nước lạnh để có hiệu quả tốt hơn.

Ngoài ra, sau khi tắm với nước lá dâu tằm, các mẹ có thể lấy hạt đậu xanh vẫn còn nguyên vỏ, nghiền cho mịn rồi rắc lên vùng da đang bị rôm sảy của con. Thực hiện đều trong vòng vài ngày sẽ thấy hiệu quả, những nốt rôm cũ sẽ dịu đi nhanh chóng.

Gừng tươi:

• Mẹ chuẩn bị vài củ gừng tươi, rửa thật sạch rồi giã nát. 
• Đun gừng với nước sôi, chờ nước nguội thì tắm cho bé.
• Nên áp dụng vào buổi sáng, kiên trì thực hiện sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.

Mỗi lần tắm, mẹ chỉ cần mua hai quả mướp đắng, rửa sạch rồi xay nát, lọc lấy nước để tắm cho con.

Chanh tươi:

• Nhờ chứa lượng axit dồi dào, chanh có tác dụng chữa rôm sảy cho trẻ cực kì hiệu quả. 
• Mẹ hãy vắt lấy nước cốt, pha loãng với nước rồi cho bé tắm.

Cây sài đất:

• Dùng sài đất tươi nấu với nước để tắm cho bé hằng ngày. 
• Sau một khoảng thời gian ngắn, da bé sẽ dịu mát trở lại, tình trạng rôm sảy thuyên giảm đáng kể đấy!

7.6. Sử dụng kem bôi

Dùng kem bôi cũng là cách giúp điều trị tình trạng rôm ở trẻ em. Tuy nhiên trên thị trường có nhiều loại kem trị rôm sảy các mẹ cũng lưu ý:

• Trong thành phần kem bôi có các chất Nano curcumin, Cúc la mã, Vitamin E, Kẽm Oxyd như Kem EmBé sẽ giúp làm giảm nhanh tình trạng nổi rôm sảy và mẩn ngứa trên da, cho bé một làn mịn màng, trắng hồng.
• Nên lựa chọn các sản phẩm đã được Bộ Y Tế công nhận an toàn và thích hợp cho da bé.
• Nên mua tại các nhà thuốc uy tín và sử dụng theo đúng hướng dẫn.

Kem chống và trị hăm Bepanthen Balm 30gr (chính hãng)

Kem hăm SudoCrem 60g chính hãng

Mẹ xem thêm kem trị hăm tã cho bé mà babyparadise giới thiệu nhé!

7.7. Phòng ở sạch sẽ thoáng mát

• Các mẹ nên cho trẻ nằm ở phòng ở sạch sẽ và thoáng mát để cơ thể trẻ không bị tiết ra nhiều mồ hôi.
• Vệ sinh phòng ở sạch sẽ, loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn giúp bảo vệ vùng da của trẻ đồng thời giúp ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của rôm sảy.
• Các mẹ nên để nhiệt độ thích hợp trong phòng bé khoảng 27-28 độ C. Không nên để không khí quá lạnh hoặc quá khô vì sẽ ảnh hưởng tới hệ hô hấp của bé.

7.8. Chế độ dinh dưỡng hợp lý

• Đối với trẻ nhỏ mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước. 
  • Không nên uống nước chứa nhiều đường, cafe, chất có cồn sẽ làm tình trạng bị rôm sảy ở trẻ em trở nên nặng hơn
• Đối với trẻ sơ sinh bị rôm sảy mẹ cần ăn nhiều đồ mát và rau củ, trái cây tươi, uống nhiều nước mỗi ngày để bổ sung đầy đủ những dưỡng chất cần thiết cho bé có nguồn sữa đủ dinh dưỡng nhất.

8.1. Những điều nên làm

• Mẹ cần lưu ý sau khi tắm lá cho trẻ cần tắm tráng bằng nước ấm để loại bỏ bột lá có thể đọng trên da, gây nhiễm khuẩn
• Khi sử dụng phấn rôm mẹ nên xoa ra tay rồi chấm nhẹ lên da bé, tránh bụi phấn rôm có thể rơi vào mắt, mũi của trẻ.
• Trong trường hợp, trẻ bị rôm sảy sốt, ngứa dài ngày, biếng ăn, mẹ không nên tự ý tiếp tục điều trị tại nhà mà cần đưa trẻ tới bác sĩ để khám và có cách xử lý phù hợp.

8.2. Những lưu ý không nên làm

• Tránh bôi các loại thuốc mỡ cho trẻ. Vì thuốc mỡ có thể gây bí da hoặc gây dị ứng khiến tình trạng rôm sảy của trẻ thêm trầm trọng.
• Không tắm cho trẻ quá nhiều lần trong ngày, không cho trẻ vào phòng điều hòa lạnh ngay sau khi vừa ở môi trường bên ngoài vào. Làm như vậy có thể khiến trẻ bị sốc nhiệt hoặc bị cảm rất nguy hiểm.
• Không cho trẻ tiếp xúc với nguồn nhiệt thường xuyên gây nóng như đặt trực tiếp em bé trước máy sưởi

Rôm sảy không thể nào tự khỏi nếu như cha mẹ không có các biện pháp can thiệp kịp thời

• Rôm sảy là bệnh do quá nóng mà ra, khi thời tiết trở nên mát mẻ, da trẻ bớt nóng và không tiết mồ hôi nữa thì các triệu chứng của bệnh sẽ biến mất, nhưng sẽ tiếp tục tái phát nếu như gặp thời tiết nóng bức
• Rôm sảy tái phát nhiều lần sẽ phát triển thành bệnh rôm sảy sâu, do tái phát nhiều đợt rôm sảy đỏ.
• Lúc này sự tổn thương không chỉ là trên bề mặt da của trẻ nữa mà là tổn thương vào lớp sâu bên trong da
• Khi mụn nước bị vỡ ra sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập vào da, gây các ảnh hưởng đến da của bé
• Rôm sảy kéo dài sẽ khiến trẻ ngứa ngáy, quấy khóc cả ngày lẫn đêm, không chịu ăn, cơ thể nhanh chóng suy nhược và sụt cân

Để phòng tránh, Babyparadise khuyên mẹ nên

• Cần cho trẻ ở những nơi thoáng gió, tránh tụ tập ở nơi đông người trong thời tiết oi bức.
• Lưu ý giữ cơ thể trẻ luôn khô ráo, hạn chế tối đa tình trạng mồ hôi đọng trên da của trẻ quá lâu.
• Nên mặc cho trẻ các loại quần áo làm từ vải cotton rộng thoáng, thấm hút mồ hôi tốt.
• Cần cho trẻ uống đủ nước và tăng cường các loại đồ uống, trái cây tươi giàu vitamin C để tăng sức đề kháng, chống lại các tác động xấu từ bên ngoài.
• Không nên ủ trẻ quá kỹ hay mặc quá nhiều quần áo.
• Chỗ ngủ luôn mát mẻ và thông thoáng
• Giữ ẩm và làm mát da bé thường xuyên
• Mặc cho bé quần áo và tã thoáng mát, có thể hút ẩm
• Dùng quạt thông khí, máy điều hòa nhiệt độ, máy lọc không khí
• Không cho bé đi dưới nắng, nhất là thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều
• Không nên thoa quá nhiều kem hoặc phấn rôm trên da bé sẽ dễ làm bít tắc các lỗ chân lông